Soya alerjisi teşhisi konulmuş ve tedaviye alınmış çocuk ve yetişkinlerde soya alerjisinde diyet (Yasaklı Gıdalar) çok önemli bir konudur. Bu makalede soya alerjisi olanlar için hangi gıdaları yasaklamak gerektiğini anlattık.
Soya Alerjisi Nedir?
Soya alerjisi; bağışıklık sisteminin soya içerisindeki proteinleri zararlı olarak algılayıp reaksiyon gösterdiği bir alerji türüdür.
Soya nedir?
Soya baklagil ailesindendir. Protein açısından zengin olan bir besin maddesidir. Soyanın proteinleri alerji yapar. Soya özellikle hazır yiyeceklerde doku oluşturmada kullanılır. Soya yağ, un ve konsantre halde kullanılabilir. Bazen et yerine sebze proteini olarak da kullanılabilir. Hayvan yemi ve gıdaları için iyi bir kaynaktır.
Soya İçeren Gıdalardan Korunmak İçin
Eğer çocuğunuza soya alerjisi tanısı konulduysa soya içeren besinlerden kaçınmanız gerekmektedir. Herhangi bir ürünü satın almadan ve tüketmeden önce tüm ürün etiketini dikkatlice okuyun. Paketlenmiş gıda ürünleri ve özellikleri uyarı olmadan değişebilir. Bu nedenle açıklama kısmını ürünleri her alışınızda dikkatli bir şekilde okuyun. Eğer herhangi bir sorunuz olursa üretici firma ile iletişime geçin.
Çocuğunuzun soya alerjisi olduğunu başkalarının da bilmesine izin verin. Çocuğunuza ‘ ben soya ve soya içeren besinleri yemem, hastalanırım’ demeyi öğretin. Soya alerjisi olduğunu gösteren bileklik veya kolye takılması yararlı olabilir.
Çocuğunuza yemek hazırlarken soya ile temas etmiş tabak, çatal gibi mutfak gereçlerinin tam olarak temizlendiğinden emin olunuz. Dışarıda yemek yerken restorandaki şef veya yetkili kişiye sipariş verdiğiniz yiyeceklerin soya içerip içermediğini ve soya içeren bir yiyecekle teması olup olmadığını mutlaka sormalısınız.
KAÇINILMASI GEREKEN YİYECEKLER VE İÇERİKLER
| SOYA ÜRÜNLERİ | Soya Sütü, Soya Fıstığı, Soya Şekeri, Soya Yağı*, Soya Peyniri (Tofu), Soya Dondurması, Soya Yoğurdu, Soya Margarini, Soya Ürünlerinden Elde Edilmiş Vegan Ve Vejetaryen Ürünler, Soya Katkılı Sebze Suları, Soya Fıstığı, Soya Şekeri |
| GELENEKSEL SOYA SOYA ÜRÜNLERİ | Soya Filizi, Soya Fasulyesi, Miso (Fermente Soya Yiyeceği), Natto (Soya Fasulyesi Yemeği), Yuba (Tofu Derisi), Tempeh (Fermente Soya Ürünü)
|
| SOYA YAĞI İÇEREN ÜRÜNLER* | Yemeklik Yağlar, Salata Yağları, Tereyağı Yerine Kullanılan Yağlar, Mayonez, Kahve Beyazlatıcıları, Sos Karışımları |
| SOYA LESİTİNİ İÇEREN İÇEREN ÜRÜNLER* | Margarinler, Çikolata, Emülgatörler, Diyet Takviyeleri, Kozmetik Ve Tıbbi Ürünler, Unlu Mamuller, Baharatlar |
| TAHILLAR | Soya Unu, Soya İrmiği, Soya İçeren Tahıllar, Soya Katkılı Yüksek Lifli Ekmekler, Soya Eklenmiş Unlu Mamuller, Hazır Kurabiyeler Ve Krakerler, Pastalar, Erişte, Pizza , Kahvaltılık Tahıllar |
| ETLER | Soya Bazlı Sosisler, Balıklar, Konserve Et Ürünleri Ve Suları, ,Hamburger Köfteleri, Işlenmiş Etler |
| SOSLAR | Soya Sosu, Karışım Soslar , Gurme Sosları ,Karışım Soslar |
| SOYA İÇEREBİLECEK BAZI BESİNLER | Soya Eklenmiş Bebek Mamaları , Şekerlemeler, Bitkisel Sakız, Hazır Fıstık Ezmeleri, Gofretler, Paketli Gıdalar, Puding Karışımları |
| SOYA MADDELERİ | Soya Proteini, Soya Protein Konsantresi, Soya Protein İzolatı, İzoflovanlar, Saponinler, Nutraceuticals |
| SOYA İÇEREBİLECEK DİĞER MADDELER | Besin Takviyeleri , Evcil Hayvan Mamaları** , Sabunlar Ve Nemlendiriciler |
* Soya yağı ve soya lesitini içeren ürünler soya alerjisi olanlar için güvenli sayılmaktadır. Yağda bulunan ve alerjik reaksiyonlara neden olan proteinler üretim sürecinde ortadan kaldırılır. Ancak bazen çok küçük miktarlarda soya proteini kalıntıları içerebilir ve reaksiyona neden olabilirler. Bu nedenle soya alerjisi olan bireylerin doktorlarına danışmadan soya lesitini ve yağı içeren ürünleri tüketmeleri önerilmez. Önlem açısından mutlaka uzman görüşü alınmalıdır.
**Evcil hayvan mamaları soya içerebileceği için temas ve yanlışlıkla tüketim durumunda dikkatli olunmalıdır.
Çin, Hindistan, Endonezya, Tayland, Vietnam gibi Asya ülkelerinin yemeklerinde soya yüksek oranda kullanıldığı için soya içermeyecek şekilde sipariş etmeniz durumda bile çapraz temas riski yüksek olması nedeniyle dikkatli olunmalıdır.
TÜKETİLMESİNDE SAKINCA OLMAYAN SOYALI ÜRÜNLER
Soya lesitini ve soya yağı alerjiye neden olacak kadar soya proteini içermediği için tüketilmesinde sakınca yoktur. Fakat Soya alerjisi olan kişilerin bu ürünleri tüketmeden önce mutlaka doktorlarına danışması önerilir.
Soya alerjiniz varsa, her zaman yanınızda bir epinefrin oto enjektörü (Penepin® gibi) bulundurun. Epinefrin, anafilaksi için ilk basamak tedavidir.
Not: İstanbul Alerji’nin izni olmadan kopyalanamaz. Tüm hakkı İstanbul Alerjiye aittir.